در صورتی که بخواهیم راجع به روش های نوین و شیوه های جدید ارزشیابی تحصیلی صحبت کنیم در ابتدا بایستی انواع گوناگون روش های ارزشیابی تحصیلی رابرای شما توضیح دهیم که این روش های نوین ارزشیابی دانش آموزان عبارت است از:
از ویژگی های اصلی این شیوه پويايي و گستردگي این روش میباشد و اینکه دیگر کادر آموزش مثل دبیران بایستی اقداماتی فراتر از اقدامات سنتی ای که تا قبل انجام میدادند را انجام دهند. از نتیجه های به دست آمده این شیوه و روش های ارزشیابی برای پیشرفت تحصیلی دانش آموز استفاده میگردد و به تبع ان از هر دانش آموز انتظار ارتقا و پیشرفت را تا حد توانایی او خواهند داشت، در اين شیوه، رويکرد فرايند ارزشيابي با فرايند آموزش با یکدیگر ادغام گشته، و اینکه استمرار دارد. از این روش ارزشیابی و سنجش بمنظور قیاس نمرات دانش آموزان با هم استفاده نمیگردد بلکه برای سنجش تفاوت های فردی دانش آموزان استفاده میشود و باور به توانایی و پیشرفت هر دانش آموزی دارد که بهره بردن از شیوه و روش های نوین ارزشیابی تحصیلی مورد توجه نظام های آموزشی پیشرفته قرار گرفته است.
منظور و مقصود ازشیوه نوین ارزشيابي مستمر در فرايند آموزش چيست ؟
ارزشيابي مستمر و پویا میتوان گفت که قسمتی از فرايند آموزش به حساب می آید. بدین معنی که ارزشيابي در پروسه آموزش استمرار دارد و دبیر به صورت مداوم با آن سروکار دارد. ارزشيابي مستمر در حقیقت بمنظور طراحي برنامه های درسي معلم از جایگاه ویژه ای برخوردار میباشد. بدین معنا که معلم از نتیجه های به دست آمده ارزشیابی مستمر برای مشخص کردن قدم بعدی خود در آموزش بهره میبرد وبدین خاطر است که آموزش و ارزشيابي با یکدیگر ادغام میگردند که منجر به ارتقا و پیشرفت دانش آموز میگردد. شیوه ارزشيابي از نوع تشخيصي هم میتوان گفت به نوعي ارزشيابي مستمر و پویا میباشد، چون مقصود از چنین روش ارزشیابی ای دريافت کاستي و خطاهاي احتمالي دانش آموز میباشد که در طراحي مراحل بعدي آموزش استفاده شود.
دراین روش ارزشيابي رشد دهنده و پویا، بهره بردن از نتیجه های به دست آمده ارزشيابي اقلا به اندازه جمع آوري آنها حائز اهمیت میباشد. در پروسه چنين ارزشيابي ،دانش آموزان هستند که بسیار نقش مهمی دارند، بدین دلیل که دانش آموزان در هسته يادگيري هستند و نقش اساسی را در پرورش يا ارتقا اصلاح يک آموخته اجرا می نمایند. هر قدر که دانش آموزان بيشتر در پروسه آموزش سهيم گردند، این امکان را دارند که آموخته هاي خود را در ابعاد مختلفی نیز توسعه دهند یا اصلاح نمایند،به این معنی در چنین روشی نیز یادگیری آموخته ها برایشان راحتتر میگردد.
بنابراین هنگامی که دانش آموز را ارزشيابي مي کنید، با لحاظ کردن هدف هاي آموزشي،بایستی به جزئيات ارتقای تحصیلی دانش آموز و اصلاح و بهتر شدن آموخته های او توجه داشت.
بمنظور ارزشيابي مستمر و پویا انواع ارزشيابي در چهارمورد به شما توصیه میشود:
ارزشيابي از پرسش هاي کلاسي و آزمونک ها:
راجع به ارزشیابی از راه پرسش های کلاسی توضیحی که به شما میدهیم این است که منظور سوالهایی میباشند که در طول کلاس عنوان گردیده و مقصود از آن یاداور شدن پيش نيازهاي يادگيري، گرداوری ايده ها و اطلاعات دانش آموز مرتبط با يک موضوعی خاص میباشد که به این صورت است دانش آموز در طول دوره آموزشی چند مرتبه مورد پرسش و پاسخ قرار میگیرد و توانایی او نیز تعیین میگردد.
بهره بردن از فهرست مشاهدات در برنامه آموزشی روشی نوین میباشد که از این راه دبیر این امکان را دارد تا راجع به حدود آموخته هاي دانش آموز يا جمعی از دانش آموزان در حوزه های متنوع اعم از مهارتي، نگرشي و دانشي نتایجی را کسب نماید. اين فهرست ها به معلمین این اختیار را داده تا در تدريس خود مقدار رسیدن به هدف هاي آموزشي را بتوانند کنترل کنند و متوجه گردند که هر دانش آموز تا چه مقداری توانسته به هدفهای مورد نظر خود نزدیک شده باشد و اینکه چنانچه که به کمکی نیاز است برایشان انجام دهند و طبق آن اطلاعات معلم قادر باشد تا فرایند تدریس خویش را بازنگری نماید.
در این روش يک پوشه کارنما مثل يک جورچين يا پازل تهیه میشود که مجموعه ای از کارها و فعالیت های دانش آموز است که با اتصال آنها این امکان وجود دارد تا تصوير واضح تری از دانش آموز تحت عنوان يادگيرنده مادام العمر به نمايش گذاشته گردد.
این پوشه کارنما مي تواند حاوی فهرست هاي ارزشيابي دبیر بوده باشد یا گزارش کارهاي دانش آموز، یا يادداشت هاي دبیر و گزارش هاي گردش هاي علمي دانش آموزان باشد. این پوشه یا کارنما حتی ممکن است از قطعاتی بی هدف گرداوری گشته شده باشد در غیر این صورت این امکان وجود دارد تا بتواند توانایی های خود را از زوایای مختلف بررسی نماید.
بر اساس تعریفی که از سوی دکتر حسني از ارزشيابي توصيف گشته شده است، به مصداق زیر میتوانیم استناد نماییم.
«به کارگيري مقياس مقوله اي رتبه اي، جای مقياس فاصله اي (20-0) و استفاده از کارنامه توصيفي و ابزارهايي بمنظور سنجش و ارزشيابي پيشرفت تحصيلي دانش آموزان مناسب با مقياس مربوطه